วัคซีนเสริม
นอกจากวัคซีนบังคับที่ต้องพาลูกน้อยไปฉีดแล้ว ยังมีวัคซีนอีกหลายๆชนิด ที่มีประสิทธิภาพดี มีประโยชน์ในการป้องกันโรค ที่เรียกว่า วัคซีนเสริม ทำให้คุณแม่หลายคนคาใจ และสงสัยว่าต้องฉีดหรือไม่ อย่างไร? แล้ววัคซีนเสริมป้องกันโรคอะไรได้บ้าง? Mama Expert มีคำตอบค่ะ มาดูกันเลย..
วัคซีนเสริมคืออะไร
วัคซีนเสริม คือ วัคซีนที่มีประสิทธิภาพดี มีประโยชน์ในการป้องกันโรค แพทย์แนะนำให้ฉีดในเด็กทั่วไป แต่ไม่ได้อยู่ในแผนวัคซีนของกระทรวงสาธารณสุข กล่าวคือ คุณพ่อคุณแม่จะพิจารณาให้ลูกฉีดหรือไม่ก็ได้ เพราะมีราคาค่อนข้างสูง ปัจจุบัน วัคซีนพิเศษได้พัฒนาโดยการรวมหลายๆวัคซีนในเข็มเดียว จึงเป็นข้อดีที่ว่าเจ็บครั้งเดียวได้ภูมิคุ้มกันหลายโรค
วัคซีนเสริมมีกี่ชนิด
วัคซีนเสริมมีหลายชนิด ป้องกันโรคแตกต่างกันออกไปให้คุณพ่อคุณแม่ได้เลือกฉีดบางชนิดอาจไม่ต้องฉีด แพทย์จะพิจารณาจากความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อนั้นๆตามสุขภาพของลูกรักว่ามีความเสี่ยงมากแค่ไหน หากมีความเสี่ยงมากจำเป็นต้องฉีด ถ้ากรณีความเสี่ยงน้อย จะฉีดก็ดีหรือไม่ฉีดก็ได้เพราะค่อนข้างแพง วัคซีนเสริมมีดังนี้
1.วัคซีนเสริมป้องกันโรค คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน ชนิดไร้เซลล์
มีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคได้เท่าเทียมกับชนิดปกติ แต่มีผลข้างเคียงน้อยกว่า แนะนำ ให้ใช้ในกรณีที่มีความผิดปกติ ทางระบบประสาท หรือเคยมีปฏิกิริยารุนแรงต่อวัคซีนชนิดปกติ เช่น ไข้สูง ชัก ร้องกวนไม่หยุด
2.วัคซีนเสริมป้องกันโรคโปลิโอชนิดฉีด
ทำจากเชื้อตาย มีประสิทธิภาพเท่ากับชนิดกินซึ่งเป็นชนิดเชื้อเป็นใช้แทนชนิดกินได้ทุกครั้งมักจะรวมกับวัคซีนคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน เป็นเข็มเดียวกัน เด็กที่จำ เป็นต้องใช้ได้แก่เด็กที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง และเด็กที่อาศัยอยู่ในบ้าน เดียวกับผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง
3.วัคซีนเสริมป้องกันเชื้อฮิบ
เพื่อป้องกันการเกิดโรคที่รุนแรงในเด็กเล็กจากเชื้อฮิบเช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบ และการติดเชื้อในกระแสเลือดอัตราการเกิดโรคในเด็กทั่วไปประมาณ 4 รายต่อเด็กแสนคนต่อปี สามารถฉีดได้ตั้งแต่อายุ 2 เดือน ส่วนเด็กอายุเกิน 2 ปีไม่จำ เป็นต้องฉีด เพราะมักจะมีภูมิคุ้มกันแล้ว
4.วัคซีนเสริมป้องกันโรคอีสุกอีใส
ฉีดครั้งแรกได้ตั้งแต่อายุ 1 ปีขึ้นไป หากยังไม่เคยเป็นโรคอีสุกอีใส แนะนำ ให้ฉีดครั้งที่ 2 เมื่ออายุ 4-6 ปี ถ้าอายุเกิน13 ปี ต้องฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 4-8 สัปดาห์ เด็กที่ฉีดวัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใสแล้ว ยังมีโอกาสเป็นสุกใสได้เล็กน้อย
5.วัคซีนเสริมป้องกันไวรัสตับอักเสบ เอ
เพื่อป้องกันการเกิดดีซ่าน ตัวเหลืองตาเหลืองจากเชื้อ ไวรัสตับอักเสบเอ ฉีดได้ตั้งแต่อายุ 1 ปีขึ้นไป ฉีด 2 ครั้ง ห่างกัน 6-12 เดือน
6.วัคซีนเสริมป้องกันไอพีดี (หรือนิวโมคอคคัส คอนจูเกต)
ป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ปอดบวม และโรครุนแรงจากเชื้อนี้ ซึ่งมีอัตราการเกิดประมาณ 1 ต่อเด็กหมื่นคนต่อปีซึ่งมักพบในเด็กเล็ก แนะนำ เป็นพิเศษในเด็กที่เสี่ยงต่อโรคนี้เช่น ผู้ป่วยภายหลังการตัดม้าม เป็นโรคธาลัสซีเมีย ภูมิคุ้มกันบกพร่อง วัคซีนป้องกันโรคได้ประมาณร้อยละ 70-90
7.วัคซีนเสริมป้องกันโรคอุจจาระร่วงโรต้า
ป้องกันเชื้อโรต้า ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของอุจจาระร่วงรุนแรงในเด็ก ไม่แนะนำ ให้เริ่มกินวัคซีนนี้ในเด็กที่อายุเกิน4 เดือน วัคซีนป้องกันโรคได้ร้อยละ 70-90
8.วัคซีนเสริมป้องกันไข้หวัดใหญ่
เริ่มฉีดได้ตั้งแต่อายุ 6 เดือน ฉีดปีละ 1 ครั้ง เมื่อเริ่ม เข้าสู่หน้าฝน หรือเริ่มเข้าสู่หน้าหนาว เด็กอายุน้อยกว่า 9 ปี ที่ได้รับวัคซีนเป็นครั้งแรก ให้ฉีด 2 เข็ม ห่างกัน 1-2 เดือน วัคซีนป้องกันโรคได้ประมาณร้อยละ 60-70
9.วัคซีนเสริมป้องกันไวรัสฮิวแมนแปปิลโลมา (เอชพีวี)
ป้องกันการติดเชื้อเอชพีวี ที่เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูกได้ร้อยละ 70-90 ชนิด 2 สายพันธุ์ใช้กับผู้หญิงเท่านั้นชนิด 4 สายพันธุ์จะเพิ่มป้องกันหูดอวัยวะเพศได้ด้วย ใช้ได้กับทั้งผู้หญิงและผู้ชาย แนะนำ ทั่วไปในเด็กอายุ 11-12 ปี วัคซีนไม่สามารถป้องกันหรือรักษาผู้ที่ติดเชื้อเอชพีวีแล้ว
10.วัคซีนเสริมไข้สมองอักเสบเจอี ชนิดเชื้อเป็น
มีผลข้างเคียงน้อยกว่า เช่น ไข้ ปวดบวม อาการทาง ระบบประสาท ฉีดได้ตั้งแต่อายุ 9 เดือนขึ้นไป ห้ามฉีดวัคซีน ในผู้มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง วัคซีนมีประสิทธิภาพดีกว่าเชื้อ ตาย ป้องกันโรคได้ร้อยละ 95-100
ข้อดีของวัคซีนเสริม
- มีวัคซีนชนิดรวมฉีดเข็มเดียวแทนการแยกฉีดหลายเข็ม
- ลูกเจ็บครั้งเดียว
- ไม่ต้อเสียเวลาเดินทางไปโรงพยาบาลบ่อยๆ
ข้อเสียของวัคซีนเสริม
- ราคาแพง
- บางชนิดประสิทธิภาพต่ำ เช่น วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ วัคซีนป้องกันโรคได้ประมาณร้อยละ 60-70 เท่านั้น เป็นการป้องกันความรุนแรงของการเป็นไข้หวัดใหญ่ในแต่ละครั้ง แต่มีโอกาสเป็นไข้หวัดใหญ่ในทุกๆปี
ราคาของวัคซีนเสริมแพงไหม
ขึ้นชื่อว่าวัคซีนเสริม แพงกว่าวัคซีนบังคับแทบทุกชนิด แพงไหม ? ขึ้นอยู่กับรายได้ของแต่ละครอบครัว ราคาแต่ละชนิดแตกต่างกันออกไป ซึ่งเป็นราคาต่อเข็ม แต่ละชนิดมีหลายบริษัทให้เลือก จึงมีหลายราคา ดังนี้
- ตับอักเสบบี Engerix-B Junior 210 บาท
- ตับอักเสบบี (Infanrix-Hexa 1,256 บาท)
- คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน ชนิดไร้เซลล์ -โปลิโอ -ฮิบ (Pentaxim 749 บาท, InfanrixIPV-Hib 935 บาท)
- คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน ชนิดปรกติ-ฮิบ-ตับอักเสบบี (Quinvaxem 748 บาท) ร่วมกับหยอดหรือฉีดโปลิโอ (Poltrotec 346 บาท)
- โรต้าหยอด (Rotarix 915 บาท, Rotateq 763 บาท)
- ไอพีดี (Prevnar 2,466บาท, Synflorix 1,742 บาท)
- Act-Hib 441 บาท, Hiberix 505 บาท
- ไข้หวัดใหญ่ (Fluarix 378 บาท, Vaxigrip 309 บาท, Agrippal 213 บาท, Influvac 212 บาท, Fluquadri 4 สายพันธุ์ 377 บาท)
- ไข้สมองอักเสบเจอี ชนิดเชื้อเป็น (CD JE VAX 439 บาท ฉีด 0, 3-12 เดือน; IMOJEV 460 บาท ฉีด 0, 12 เดือน)
- ไอพีดี (Prevnar 2,466 บาท, Synflorix1, 742 บาท)
- อีสุกอีใส (Varilix 875 บาท, Varicella GCC 1,138 บาท)
- ตับอักเสบเอ (Havrix-A 720 เข็มละ 516 บาท, Epaxal 922 บาท)
- คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน ชนิดไร้เซลล์+โปลิโอ (Infanrix-IPV 860 บาท, Tetraxim 700 บาท)
- คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน ชนิดไร้เซลล์+โปลิโอ+ฮิบ (Pentaxim 749 บาท, InfanrixIPV-Hib 935 บาท)
- คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน ชนิดปรกติ-ฮิบ-ตับอักเสบบี (Quinvaxem 748 บาท) ร่วมกับหยอดหรือฉีดโปลิโอ (Polprotec 346 บาท)
- คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน ชนิดไร้เซลล์ (สูตรเด็ก)+โปลิโอ (Infanrix-IPV 860 บาท, Tetraxim 700 บาท)
- อีสุกอีใส (Varilix 875 บาท, Varicella GCC 1,138 บาท, Priorix-tetra (MMRV) บาท)
- เอชพีวี Gardasil 4 สายพันธุ์ 2,581 บาท ฉีดได้ทั้งหญิงหรือชาย ในด็กอายุ <15 2="" 0="" 6="" li="">
- เอชพีวี Cervarix 2 สายพันธุ์ 2,166 บาท เฉพาะผู้หญิง ฉีด 0, 1, 6 เดือนถ้าอายุ 9-14 ปี ฉีด 2 ครั้งที่ 0, 6 เดือน)
ราคาข้างต้น เป็นราคากลางของโรงพยาบาลรัฐบาล หากฉีดที่คลีนิค หรือโรงพยาบาลเอกชน อาจมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น หากลูกรักของคุณจัดเป็นเด็กที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงของโรคแนะนำให้ฉีดตามคำแนะนำของแพทย์นะคะ
ความรู้เกี่ยวกับวัคซีนเสริม ถ้าจะให้เป็นประโยชน์มากที่สุด คุณแม่ต้องศึกษาเรื่องวัคซีนไว้ก่อนลูกเกิดค่ะ เพราะวัคซีนเสริมบางตัว เริ่มฉีดกันตั้งแต่ 2 เดือนแรกกันเลยทีเดียวค่ะ Mama Expert หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ต่อแม่ๆและลูกน้อยค่ะ
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่
เรียบเรียงโดย : Mamaexpert Editorial Team
